کد شناسایی خودرو چیست و چه کاربردی دارد

اتومبیل ها نیز از سال 1981 دارای یک کد شناسایی یا شماره شناسایی بین المللی شدند که تمام مشخصات و ویژگی های آن را بیان می کند و مهم تر این که هر کد فقط و فقط مخصوص به یک خودرو است. در اینجا نگاهی داریم به کاربرد این شماره سریال خاص و بخش های مختلف آن را باهم مرور می کنیم

VIN نامبر چیست؟

کد شناسایی خودرو یا Vehicle Identification Number که به اختصار VIN گفته می شود، یک کد 17 رقمی است که در بردارنده تمام مشخصات خودرو از کمپانی سازنده، کشور تولید کننده، حجم موتور، سال ساخت و… را در بر دارد.

این کد در سال 1981 به صورت رسمی در بین همه کمپانی های سازنده پذیرفته شد که به معنای آن است که همه از یک استاندارد برای کد گذاری محصولاتشان استفاده کنند و این در حالی است که از سال 1954 این کد در بین خودرو سازان آمریکایی استفاده می شد و بنیان گذار این حرکت نیز کارخانه اتومبیل سازی Detroit automobile بود.

این کد همیشه در محلی که دسترسی به آن راحت باشد، قرار دارد. محلی که نه آثار کثیفی بر روی آن بنشیند مثل شماره شاسی و نه مثل شماره موتور خواندن آن کمی سخت و پیدا کردن محل آن حرفه ای باشد.

VIN را به طور معمول در سه محل نصب می کنند؛ یکی زیر شیشه جلو به صورتی که راحت قابل خواندن است مثل پژو 206، یا بر روی ستون یا درب راننده، در قسمت پایین مثل بسیاری از خودرو های ساخت آمریکای شمالی و یا در داخل محفظه موتور روی فایروال مثل خودرو های ساخت کشورمان ( فایروال یا همان دیواره آتش به ورق فلزی گفته می شود که در پشت موتور قرار دارد و در واقع یک ضلع از محفظه موتور است. در پشت یا روی این قسمت معمولا قطعات مربوط به ترمز ها، کلاچ و هم چنین پلاک اتاق که حاوی کد vin است، نصب می شود ).

کشف رمز یک VIN 

همان طور که گفتیم VIN یک کد است و برای درک معنی هر کدی باید آن را کشف رمز کرد. این کد 17 رقمی، مخلوطی از حروف و عدد است که البته با توجه به گستردگی و تعدد شرکت ها و کشور های سازنده خودرو، ممکن است هر حرف بیان گر بیش از یک محصول یا شرکت تولیدی خاص باشد که البته با حروف بعد خود، می توان به کد دقیق تر آن دست یافت.

این کد از چند بخش جداگانه تشکیل می شود که باز هر کدام از آن ها بیان گر اطلاعاتی درباره خودرو هستند. کد خوانی از سمت چپ به شیوه خواندن متن لاتین است. البته باید بدانیم که در VIN از حروف i و O و Q به خاطر شباهت با عدد یک و صفر استفاده نمی شود.

 اولین علامت

 اولین حرف یا عدد بیان گر کشوری است که خودرو در آن کشور ساخته شده است. برای مثال عدد مربوط به آمریکا عدد 1 یا 4 و 5 است و این در حالی است که برای کشوری مثل ژاپن حرف J قرار دارد. در حالت کلی حروف A تا H برای قاره افریقا، از J تا R برای آسیا و از حرف S تا Z برای اروپاست. هم چنین کشور های  آمریکای شمالی شامل اعداد 1 تا 5 است که برای مثال خود کشور آمریکا سه عدد 1 و 4 و 5  را در دست دارد و اعداد 6 و 7 مربوط به منطقه اقیانوسیه هست و 8 و 9 سهم منطقه آمریکای لاتین شده است.

دومین علامت 

دومین علامت که می تواند باز هم عدد یا حرف باشد، در بردارنده کمپانی سازنده خودرو است. این علامت می تواند هم حرف باشد که معمولا حرف اول نام کمپانی سازنده است و هم می تواند باز هم عدد باشد. برای مثال حرف A نشان دهنده کارخانه آئودی و حرف B بیانگر کمپانی BMW است. این در حالی است که کمپانی بیوک که با حرف B شروع می شود به جای حرف لاتین از عدد 4 استفاده می کند. قابل ذکر اینکه ممکن است یک کمپانی با چند حرف نیز شناخته شود.

سومین علامت 

سومین علامت بیان گر نوع خودرو تولیدی یا شاخه ای است که خودرو در آن بخش تولید شده است. برای مثال در تولیدات شرکت جنرال موتورز، حرف K نشان دهنده یک محصول MPV از ساخته های GMC است و یا T به معنی وانت های ساخت این زیر مجموعه جنرال موتورز است.

 نشانه های چهارم تا هشتم 

این تعداد نشانه ها که 5 عدد می شوند و از نشانه چهارم تا هشتم را تشکیل می دهند، به نام VDS یا توصیف کننده مشخصات و کلاس بندی خودرو است.

در این بخش اطلاعاتی مثل نوع بدنه، نوع گیربکس، نوع موتور و… ذکر می شود. برای مثال حرف Y بیان گر شورلت کوروت است که اگر بعد از آن حرف Z قرار بگیرد، نشان دهنده کلاس ZR1 است. هم چنین این حرف می تواند تناژ که باز هم بیان کننده کلاس خودرو است را توصیف کند.

عدد بعدی نوع اتاق خودرو را مشخص می کند. مثلا در این مثال عدد 2 یعنی یک خودرو 2 در سقف ثابت که اگر عدد ما 3 بود، بیان گر سقف بازشو می شد. البته این اعداد برای یک وانت بار یا ون می تواند معانی دیگری نیز بگیرد.

نشانه بعدی به سیستم های توقف و مهار کننده خودرو می پردازد و آخرین علامت نیز نوع موتور قرار گرفته بر روی خودرو را نشان می دهد. برای مثال حرف J از موتور سری LT1 کوروت ساخت شورلت با 5.7 لیتر حجم و آرایش V8 و ساخت آمریکا خبر می دهد.

نشانه نهم 

رقم کنترل یا Check Digit عنوان نهمین علامتی است که در VIN به کار برده می شود. این رقم از سال 1981 که شروع به استفاده از VIN های 17 رقمی بود، به کار گرفته می شود و چون بر اساس یک فرمول ریاضی به دست می آید، بنا براین می توان با چک کردن این رقم که وابسته به علامت های دیگر است، از اصلی یا تقلبی بودن کد شناسایی خودرو، مطلع شد.

نشانه دهم 

این کد سال تولید خودرو را به ما می گوید. برای هر سال یک کد حرفی در نظر گرفته می شود. این شماره گذاری برای سال تولید با حرف B که به معنی سال 1981 است شروع می شود و تا انتهای حروف الفبای لاتین به سال 2000 می رسد.

با این توضیح که از حروف I و O و Q و U استفاده نشده است و هم چنین حرف Y آخرین حرف مورد استفاده است و در این جا Z هم نداریم. با تمام شدن حروف الفبا در سال 2000 از عدد به جای آن ها استفاده شد که باز هم با رسیدن به سال 2010 که باید عدد 10 به کار می رفت، به خاطر دو رقمی شدن آن و در نتیجه بزرگ شدن VIN و رسیدن به 18 رقم، باز هم از حروف لاتین استفاده شد. منتها این بار از حرف A و در سال 2010 استفاده شده است.

نشانه یازدهم 

یک خودرو ممکن است محصول تویوتا، ساخت آمریکای شمالی و در یکی از سایت های تویوتا در این منطقه باشد. پس هر شرکتی برای سایت های تولیدی خود نشانه منحصر به فردی دارد. نشانه یازدهم در واقع همان سایت مونتاژ کننده و تولیدی خودرو را معرفی می کند.

6 نشانه آخری 

نشانه های 12 تا 17 که یک عدد را تشکیل می دهند، نشان می دهند که این خودرو چندمین محصول خارج شده از خط تولید آن مرکز است. برای مثال اگر این عدد 450312 باشد به این معنی است که این خودرو 450 هزار و سیصد و دوازدهمین خودرویی است که از این سایت، از خط تولید خارج شده است. در واقع همین عدد است که باعث می شود تا VIN هیچ دو خودرویی در دنیا مشابه هم نباشد.