دو سیال در موتور خودرو نقش بسیار مهمی دارند، یکی آب که وظیفه آن خنک کاری و تعادل گرمایی پیشرانه است و دیگری روغن که یکی از وظایف آن روانکاری موتور و بخش‌های مختلف آن است.
اما روغن بر عکس آب دارای چندین کارکرد مختلف است که مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین آن روانکاری قسمت‌های موتور است.
روانکاری در همه جای موتور اهمیت بالایی دارد. پاره‌شدن فیلد روغن می‌تواند باعث سایش شدید قطعات و خراب شدن آن‌ها شود. این رویه خصوصاً در بخش‌هایی مثل یاتاقان‌ها و انگشتی‌های شاتون شدیدتر است.
کارکردهای مختلف روغن در اتومبیل چیست؟
یکی از کارکردهای مهم دیگر روغن، آب‌بندی‌کردن فاصله بین رینگ و جداره سیلندر است. بین رینگ پیستون و جداره سیلندر یک فاصله بسیار کم وجود دارد که می‌تواند نیروی ایجاد شده در اثر احتراق از آن قسمت به پایین موتور درز کند و هم از توان موتور کاسته شود و هم باعث آلودگی روغن موجود در کارتل شود. روغن با ایجاد یک لایه میکرونی از این اتفاق جلوگیری می‌کند.
هم‌چنین روغن چون به دیواره سیلندرها آغشته می‌شود و دوباره به کارتل باز می‌گردد، کمی از گرمای جداره سیلندر را گرفته و با تبادل با روغن موجود در کف کارتل و بدنه کارتل، باعث کاهش دمای موتور می‌شود. البته نقش خنک‌سازی روغن در برابر آب کم‌رنگ‌تر است.
درون سیلندر به شکل دائم احتراق در حال جریان است و این سوخت‌وساز می‌تواند بر فلزات بدنه موتور اثر بگذارد. هم چنین فرآورده‌های این احتراق نیز می‌تواند باعث خوردگی فلز موتور شود. به غیر از اتاق احتراق و سیلندرها، بقیه بخش‌ها نیز در ارتباط با هم در حال کار هستند.
تمام این بخش‌ها در معرض خوردگی هستند که روغن با پوشش دادن سطوح آن‌ها، از این اتفاق جلوگیری می‌کند. اما یکی دیگر از مهم‌ترین وظایف روغن، جمع‌کردن ریزه فلزات ناشی از ساییدگی قطعات بر روی هم است.
قطعه‌های موتور در زمان کارکرد از خود براده‌ها و ریزه فلزاتی باقی می‌گذارند که اگر توسط روغن جمع نشود و به کارتل ریخته نشوند، می‌توانند با درگیر‌شدن بیشتر قطعات در حال کار، باعث ایجاد خراش و خوردگی‌های سطحی شوند.
دلیل روغن‌سوزی درون محفظه احتراق
خوردگی‌های سطحی باعث ناقص‌شدن عمل روانکاری و یا ایجاد روغن‌سوزی درون محفظه احتراق می‌شود. روغن به خاطر داشتن غلطت، در بین قطعاتی که جاری می‌شود، مثل یک ضربه گیر عمل می‌کند و با این کارکرد، نتیجه‌ای مثل جلوگیری از خوردگی دارد.
ضمن اینکه نباید فراموش کرد که روغن مناسب، زمان جاری شدن در مسیر را کاهش می‌دهد و با سریع‌تر روان شدن، فشار به پمپ روغن نمی‌آورد که نتیجه همه این اتفاقات، کاهش مصرف سوخت و افزایش راندمان موتور خواهد بود.
با این تفاسیر گوش دادن به پیشنهاد برخی از تعویض روغنی‌ها که می‌گویند فیلتر روغن را هر دو بار سرویس تعویض کنید، کمی اشتباه است.
