موتور های دیزل از ساختار متفاوتی نسبت به موتور های بنزینی در نحوه کارکرد و هم چنین نوع سوخت و ساز، برخوردارند. این پیشرانه ها به خاطر سوخت گازوییلی که در آن ها استفاده می شود، در نگاه اول از نمونه های بنزینی آلاینده تر هستند و این در حالی است که امروزه با روی کار آمدن سیستم های نوینی چون SCR و EGR و استفاده از فیلتر های DPF، آلاینده ها و ذرات معلق این پیشرانه ها به مقدار زیادی کاهش می یابد.
اما این سه سیستم چه عملکردی دارند ؟
در ابتدا باید بدانیم که این سه سیستم برای رسیدن استاندارد آلایندگی موتور ها به رده ای بالا تر از یورو 4 هستند.
نقش فیلتر DPF در موتور دیزلی
فیلتر DPF که به تازگی استفاده و نصب آن در خودرو های سنگین کشورمان اجباری شده است، فیلتری است که برای جذب دوده و ذرات معلق موجود در خروجی اگزوز از آن استفاده می شود.
این فیلتر با جذب 30 تا 95 درصد دوده خروجی از اگزوز، آلایندگی آن ها را به 0.001 گرم در هر کیلومتر و حتی کمتر می رساند. اما از همین فیلتر گاهی به عنوان بمب ساعتی در زیر خودرو نیز یاد می شود چرا که مثل بقیه فیلتر ها دارای عمر و کارکرد مشخصی است و باید پس از رسیدن به اواخر عمر، تعویض شود.
نحوه ی عملکرد سیستم SCR
سیستم دیگری که از آن در کاهش گاز های آلاینده استفاده می شود، سیستم SCR است. در این سیستم از مایع ادبلو برای شکستن و کاهش ساختار گاز های اکسید نیتروژن استفاده می شود.
این مایع دارای یک مخزن و باک جداگانه در خودرو است و برای هر صد کیلومتر، در حدود 1.5 تا 4.5 لیتر در کشنده ها استفاده می شود. این مایع بر روی گاز های خروجی از اگزوز پاشیده می شود. درب باک و به طور کلی رنگ شناسایی این مایع در همه خودرو های دیزلی، آبی رنگ است.
نحوه ی عملکرد سیستم EGR
اما سیستم سوم از تکنولوژی خودرو های دیزلی، سیستم EGR است که در آن از بازگردانی گاز های خروجی از اگزوز به چرخه سوخت و ساز استفاده می شود.
هر چقدر که چرخه سوخت و ساز به شکل دقیقی انجام شود، باز هم سوخت ورودی به سیلندر ها به طور کامل نمی سوزند و به شکل نسوخته از اگزوز خارج شده و باعث افزایش آلاینده ها و کاهش بازدهی موتور می شوند.
در سیستم EGR بین 5 تا 10 درصد از گاز های خروجی که حاوی اکسیژن و سوخت دیزل نسوخته هستند، دوباره به سیلندر ها بر می گردند و با سوخت و هوای تازه وارده شده به آن ها ترکیب شده و دوباره می سوزند.
این سه سیستم در خودرو های دیزلی به کار گرفته می شوند به نحوی که وجود فیلتر DPF مجزا از حضور دو سیستم دیگر است و دو سیستم SCR و EGR نیز بنا به نوع شرکت سازنده ممکن است در پیشرانه ها به کار بروند به نحوی که برخی از کمپانی ها برای کاهش گاز های آلاینده خود و رسیدن به استاندارد یورو 6 از یکی از این دو سامانه و یا هر دو آن ها در کنار هم استفاده می کنند.
