کامیون های غول پیکر امروزه سهم عظیمی در عمران و شهر سازی بسیاری از کشورها دارند که در مقاله زیر با تعدادی از قوی ترین و تنومند ترین آنها آشنا خواهید شد.با Motoroil همراه باشید.
کامیون های معدنی
به این گونه از کامیون های غول پیکر که بیشتر در معادن و برای ساخت پروژه های عظیم مثل سد سازی استفاده می شوند، Haul Truck گفته می شود.
این کامیون های غول پیکر معمولا از حدود 36 تن تا بالای 400 تن توانایی بارگیری دارند که برای این کار نیز باید از شاول ها و ماشین های راهسازی مخصوص همین سایز و کار استفاده کرد.
از دیگر ویژگی های این سری از کامیون ها می توان به نوع نیروی پیشران آن ها اشاره کرد. این کمپرسی های غول پیکر، برای توانایی حرکتی از پیشرانه های دیزل و موتور های الکتریکی استفاده می کنند.
موتور (پیشرانه) Haul Truck
به این ترتیب که یک موتور دیزلی که می تواند از یک نمونه خورجینی 8 سیلندر تا دو موتور 12 سیلندر در کنار هم باشد، اقدام به تولید انرژی برق برای موتور های الکتریکی می کند و این موتور های الکتریکی هستند که این کامیون ها را با آن تناژ بالای بار جابه‌جا می کنند و دلیل این امر در این است که موتور های دیزلی به تنهایی نمی توانند گشتاور مورد نیاز برای جابجایی این تناژ را تامین کنند و در این زمینه موتور های برقی، توانایی بیشتری دارند.
این خودرو ها در سایز های کوچک به تنهایی توسط کشنده های غول پیکر فوق سنگین جابه‌جا می شوند، اما وقتی از جابه‌جا کردن نمونه های بزرگ آن ها صحبت باشد، آن ها را به قسمت های مختلفی باز کرده و در مقصد و وقتی که مجزا رسیدند، دوباره مونتاژ می شود.
برای مثال چرخ ها، باری عقب و حتی شاید موتور ها و … به تنهایی تا مقصد حمل می شوند ( البته با این توضیح که اگر امکان جابجایی کامل آن ها به خاطر شرایط مسیر و تردد و جاده مهیا باشد، قطعات از هم جدا نمی شوند و کامل خودرو به مقصد می رسد).
مهم ترین کمپانی های این کامیون غول پیکر
از مهم ترین سازندگان این کامیون ها می توان به لیبهر، ترکس، کوماتسو، کاترپیلار، داک و… اشاره کرد و بزرگ ترین کامیونی که در این کلاس در حال حاضر عرضه می شود، ساخت شرکت روسی بلاز است. این کمپرسی تا 450 تن بارگیری می کند و وزن ناخالص آن تا 810 تن می رسد.
نیرو بخش این کوه آهنین، دو پیشرانه 65 لیتری دیزل با مجموع قدرت 4600 اسب بخار است که گشتاور هر کدام از آن ها به 9313 نیوتن متر می رسد. مخزن روغن این پیشرانه ها 269 لیتر حجم دارد و رادیاتور آب هر کدامشان 890 لیتر آب را در خود جای می دهد. وزن خالص BELAZ 75710 برابر با 360 تن است.
کمپرسی های مفصلی
کمپرسی های مفصلی یا articulated hauler ها برای پوشش برخی از ضعف های Haul Truck ها به وجود آمدند. این کمپرسی ها غالبا سه محوره هستند و قسمت اتاق با قسمت پشتی آن یعنی مجموع شاسی و باری از هم جدا بوده و می تواند مثل لودر ها از کمر چرخش کند.
همین چرخش باعث می شود تا این کامیون های بزرگ جثه بتوانند با پایداری بسیار بیشتری درون جاده های ناهموار و شیب های جانبی حرکت کنند، مشکلی که بزرگ ترین عیب Haul Truck ها محسوب می شود و می تواند منجر به واژگونی آن ها گردد.
اما این کامیون ها سایز کوچک تری دارند و هم چنین تناژ کمتری. تناژ این کامیون ها بیشتر از 45 تن نمی شود اما یک ویژگی بزرگ دیگری که این کامیون ها دارند در این است که برای کار در فضا ها و جاده ها تنگ و باریک، توانایی زیادی دارند و این دقیقا نقطه مقابل Haul Truck هاست.
این کمپرسی ها هم چنین خود به تنهایی می توانند در جاده های خاکی بین دو محل کار تردد کنند و برای حمل و نقل آن ها لازم نیست تا قطعاتشان از هم جدا شوند و با کشنده های فوق سنگین جابجا شوند.
معروف ترین سازندگان این کمپرسی ها عبارتند از کاترپیلار، ترکس، جان دیر، مُکسی دوسان و ولوو و… . کمپانی سوئدی ولوو، بزرگ ترین و سردمدار این بخش از بازار است و اولین کمپرسی های مفصلی هم بر اساس ساخته های این شرکت بوده است.
پیشنهاد سردبیر:کامیون‌ها و کشنده‌های ساویم و یا برلیه
کامیون های ساخت شرکت ETF
خود شرکت ETF از محصولاتش به عنوان کامیون های قرن بیست و یکم یاد می کند. این کامیون ها نیز بیشتر برای رقابت با Haul Truck ها به وجود آمده اند و حتی در تبلیغات آن ها نیز دقیقا همین موضوع برای مقایسه ها صورت می گیرد.
از مهم ترین ویژگی های این کامیون ها در این است که دارای چندین محور بر اساس تناژ و نیاز خریدار است و چون در هر محور، 4 تایر وجود دارد، در عبور از پستی و بلندی ها، تعادل و پایداری خوبی دارد.
ضمن اینکه محور ها همگی فرمان پذیر بوده که همین قضیه، کار را برای این کامیون با ابعاد بزرگش بسیار راحت می کند به نحوی که این کامیون های غول پیکر حتی می توانند به صورت دایره ای دور خود بچرخند!
قابلیت های کامیون های ETF
وجود 4 ردیف تایر در چند محور باعث می شود تا هم فشار کمتری به تایر ها بیاید و وزن تقسیم شود و هم اینکه در عبور از لبه ها، امکان لغزش و واژگونی خودرو بسیار کم گردد.
از دیگر قابلیت های این کامیون باید به امکان تخلیه از بغل و پشت را اضافه کنیم. تخلیه از بغل برای مکان هایی که لگنی پشت کمپرسی نمی تواند از میزان خاصی بیشتر ارتفاع بگیرد، بسیار کارساز خواهد بود. گفته می شود که نوع طراحی این کامیون باعث می شود هزینه های تعمیر و نگهداری آن تا 95 درصد نسبت به Haul Truck ها کاهش پیدا کند.
هم چنین کم ترین هزینه ها به ازای هر تن بار و افزایش 12 درصدی در راندمان کاری نیز از دیگر مشخصه های این نسل جدید از کمپرسی هاست. این کامیون هم چنین تمام چرخ محرک هستند و به صورت خودکار در زمانی که نیاز کمتری به تایر ها باشد، برای کاهش استهلاک آن ها، آن ها را بالا می برد.
هر تایر با استفاده از تجهیزاتی که خود کارخانه سازنده عرضه می کند، تنها در 15 دقیقه تعویض می شود و برای جداسازی همه تایر های یک ردیف فقط 25 دقیقه زمان نیاز است.
Kress سبکی متفاوت از آمریکا
ساختار کلی کامیون های ساخت شرکت kress که شروع به کار آن به سال 1965 باز می گردد، شبیه به ساخته های ETF آلمان است. این کمپرسی ها نیز در محور جلو، دارای 4 چرخ مجزا در یک ردیف هستند و در محور عقب، چر خ ها به صورت جفت قرار می گیرند.
از آن جایی که ابعاد آن ها کوچک است، توانایی کار و حمل و نقل را در معابر کوچک نیز دارد و به همین خاطر مخصوص کار در معادن ذغال طراحی شده است.
اما نکته متمایز کننده این کامیون با دیگر کمپرسی های در این است که از نوع تخلیه شونده از پایین بوده و چرخ های آن قابلیت چرخش و فرمان گیری تا 85 درجه را دارند.
البته نمونه های تخلیه شونده از پایین، بیشتر در کشور های آمریکایی و استرالیا دیده می شود و یکی از کاربرد های مهم آن ها استفاده در پروژه های راهسازی و جاده سازی است. جدید ترین نمونه ساخته شده توسط kress تناژی برابر با 240 تن دارد و با پیشرانه ای از ساخته های کاترپیلار با 1700 اسب بخار تجهیز شده است.
کامیون های سنگین راهسازی
به قول اسکانیا، با تولید و گسترش نمونه های راهسازی بر پایه محصولات عادی شرکت های تولید کننده کامیون و کشنده، کم کم به پایان عمر haul truck ها نزدیک می شویم.
این کامیون ها معمولا توسط کمپانی های مادر و یا دیگر شرکت هایی که تخصص آن ها ساخت شاسی های چند محوره از نمونه های ساده تر است، طراحی و تولید می شوند.
این کامیون ها که البته نسخه های آمریکایی آن ها دارای تفاوت هایی با مدل های اروپایی است، تا حدود 50 تن قابلیت بارگیری دارند و چون یک نمونه با ابعاد غیر عادی نیستند، به تنهایی می توانند در شهر ها و حومه آن تردد کنند.
از دیگر امتیازات این خودرو ها این است که وجه اشتراک بسیار بالایی با نمونه های معمولی دارند و به همین خاطر بحث تعمیر و نگهداری آن ها بسیار پایین تر خواهد آمد.
اما اگر بخواهیم از تفاوت این کامیون ها با رقبای آمریکاییشان بگوییم باید به نحوه چیدمان تایر ها اشاره کنیم. در نمونه های اروپایی تایر ها از یک سایز هستند و ممکن است خودرو به دلیل طول بلندش در محور های عقبی نیز فرمان پذیر باشد اما این در حالی است که مدل های آمریکایی، در محور هایی که محرک نیستند و فقط متحرکند، تایر ها سایز و اندازه کوچکتری دارند و فقط نقش کم کننده فشار و توزیع نیرو را عهده دار هستند، ضمن اینکه معمولا فرمان پذیر هم نیستند.
